Wat zijn elektrolyten?

Wat zijn elektrolyten?

door Lauren Dethier

Als je een fanatiek fitnesser bent of in het algemeen aan sport doet, dan is het woord elektrolyten je zeker niet vreemd. Het staat overal op sportdrankjes en supplementen, en het is inmiddels duidelijk dat elektrolyten de beste vriend van menig sporter zijn. Wat veel mensen zich echter niet meteen realiseren is dat iedereen elektrolyten nodig heeft. 

De term elektrolyten klinkt misschien ingewikkeld, maar het zijn essentiële mineralen zoals natrium, calcium en kalium die een sleutelrol spelen bij het goed functioneren van ons lichaam². Als je je lichaam beschouwt als een auto die rijdt op koolhydraten en vetten als brandstof, dan zijn elektrolyten de motorolie van die machine. Je auto rijdt niet per se op motorolie, maar zonder die olie zou de auto niet kunnen draaien. Zo belangrijk zijn elektrolyten - niet alleen voor sporters, maar voor iedereen. 

Wat doen elektrolyten? 

Verschillende elektrolyten spelen verschillende rollen (meer hierover in de lijst van elektrolyten hieronder), maar globaal genomen zijn ze essentieel in:

  • Het reguleren van het vochtgehalte in je bloedplasma en lichaam.
  • Het vasthouden van de pH (zuur/base) van je bloed op het normale niveau (licht alkalisch, 7,35-7,45).
  • Het mogelijk maken van spiersamentrekkingen, waaronder het kloppen van je hart.
  • Het doorgeven van zenuwsignalen van hart, spier- en zenuwcellen aan andere cellen.
  • Het stollen van bloed.
  • Het opbouwen van nieuw weefsel.

Zoals je je wel kan voorstellen, zijn dit allemaal vitale functies die je nodig hebt in het dagelijks leven. Daarom is het extra belangrijk dat je naast een gezonde voeding en voldoende water drinken, ook de elektrolyten op peil houdt.

Wanneer moet je elektrolyten innemen? 

Nou, om het eenvoudiger voor je te maken, zijn hier enkele top situaties die mogelijk een elektrolytenaanvulling vereisen - gewoon zodat je weet waar je op moet letten. 

  • Als je een uur of langer hebt getraind.
  • Als je vocht hebt verloren door aanhoudend braken of diarree, zweten of koorts.
  • Als je lijdt aan een acute of chronische nierziekte.
  • Als je medicijnen hebt gebruikt zoals steroïden, diuretica en laxeermiddelen.

De meeste mensen hebben geen chronische nierziekte of nemen niet dagelijks medicijnen zoals steroïden en laxeermiddelen, maar de belangrijkste conclusie is: als we transpireren, verliezen we elektrolyten. Als je niet genoeg hebt gedronken of gegeten, of meer water verliest dan je binnenkrijgt (in de vorm van zweet door sport of lichamelijke inspanning), dan ben je waarschijnlijk toe aan een elektrolytenaanvulling. 

Wat zijn de belangrijkste elektrolytenbestanddelen? 

Wat moet je precies aanvullen en wat kunnen ze voor je doen? Laten we meer te weten komen in deze lijst van elektrolytenbestanddelen.

Natrium - de Koning
Natrium is een van de belangrijkste elektrolyten, omdat het helpt het vochtgehalte buiten de cellen te regelen. Zoals je waarschijnlijk wel kan raden, is het ook een van de elektrolyten die het meest verloren gaan in zweet (daardoor proeft zweet erg zout!). Omdat het natriumgehalte tijdens trainingen in een warm klimaat of van langer dan een uur vaak onder zijn gebruikelijke niveau zakt, kan het drinken van een elektrolytendrank die natrium bijgeeft, helpen het uithoudingsvermogen en de prestaties te verbeteren³

Kalium - Koninklijk Adviseur
Kalium en natrium werken hand in hand. Waar natrium het vochtgehalte buiten de cellen bepaalt, helpt kalium het vocht binnen de cellen te reguleren. Niet alleen dat, kalium is ook cruciaal bij het helpen samentrekken van spieren en het ondersteunen van een normale bloeddruk.

Chloride - de Koningin
Na natrium is chloride de belangrijkste elektrolyt in het lichaam. Samen met natrium en kalium helpt chloride het lichaam een normale vochtbalans te handhaven.

Magnesium - Koninklijke Chef
Magnesium speelt een sleutelrol bij het omzetten van je voedsel en voedingsstoffen in energie. Vooral je hersenen en spieren zijn voor hun werking sterk afhankelijk van magnesium. Magnesium is nodig voor het samentrekken en ontspannen van spieren, een goede neurologische werking en het vrijkomen van neurotransmitters. Daarom, als je gevoelig bent voor spierkrampen, kan het aanvullen van magnesium en kalium helpen de situatie te verbeteren.

Calcium - Koninklijke Garde
Als het meest voorkomende mineraal in het lichaam hebben we calcium nodig om de spieren te laten bewegen en om de zenuwen boodschappen te laten doorgeven tussen je hersenen en elk deel van je lichaam. Het aanvullen van calcium is vooral belangrijk voor sporters, omdat calcium en andere mineralen soms verloren gaan door transpiratie.

Fosfaat - Koninklijke Arts
Na calcium is fosfaat het tweede meest voorkomende mineraal in ons lichaam. Net zoals kalium en natrium hand in hand gaan, werken fosfaat en calcium samen om sterke botten en tanden op te bouwen. Fosfaat zit in veel elektrolytendrankjes, omdat het helpt tegen spierpijn na een training en bij sportherstel en een gezond uithoudingsvermogen. 

Bicarbonaat - Koninklijke Butler
De elektrolyt die orde en evenwicht bewaart: bicarbonaat is cruciaal voor het handhaven van de pH-waarde van het lichaam. Het is vooral belangrijk om bicarbonaat aan te vullen nadat je een buikgriep hebt gehad, want verlies van bicarbonaat komt vaak voor bij diarree en dit leidt tot een verstoring van het zuur-base evenwicht¹⁰.

Waarom heb ik elektrolyten nodig als ik sport? 

Hoewel we al in het begin hebben gezegd dat iedereen elektrolyten nodig heeft, zijn elektrolyten vooral belangrijk als je sport/een zeer fysiek actieve levensstijl hebt. Dat komt eenvoudigweg omdat verlies van elektrolyten vooral optreedt met zweet.

Simpel gezegd: telkens als het lichaam transpiratie produceert, verbruikt het onze voorraad voedingsstoffen en vloeistoffen. Daarom is het essentieel dat sporters tijdens en vooral na de training elektrolyten bijtanken om het lichaam te helpen zijn evenwicht te herstellen, want dat helpt een disbalans van elektrolyten te voorkomen¹¹. Als extra bonus helpen de individuele eigenschappen van elektrolyten zoals magnesium, kalium en fosfaat ook om sportprestaties en herstel te optimaliseren. 

Ready, get set, drop!

Nu je weet hoe elektrolyten jou en je lichaam ten goede komen, is het niet meer dan logisch dat je wilt meedoen met elektrolytendrankjes. Gelukkig voor jou hebben we hier alles wat je zoekt met drie heerlijke smaken. In tegenstelling tot typische elektrolytendrankjes zijn onze smaken verfrissend fruitig en zonder suiker of calorieën - een echte dorstlesser, al zeggen we het zelf! Het helpt ook dat al het goede spul verpakt is in één handig blokje, dus ze zijn gemakkelijk overal mee naartoe te nemen. Pak je favoriete fles, verrijk je water met elektrolyten en begin maar alvast aan deze training. 

PS: We hopen dat je wat nieuws hebt geleerd over elektrolyten. Als je meer wilt weten over elektrolytendrankjes, lees dan hier dit artikel.

 


¹ Beswick, K. (2019, October 16). What are electrolytes? Cedars. Retrieved October 24, 2022, from https://www.cedars-sinai.org/blog/electrolytes.html 

² Holland, K. (2019, April 29). What you need to know about electrolyte disorders. Healthline. Retrieved October 25, 2022, from https://www.healthline.com/health/electrolyte-disorders

³ Callahan, A., Leonard, H., & Powell, T. (2020, October 14). Nutrient needs of athletes. Nutrition Science and Everyday Application v 10. Retrieved October 25, 2022, from https://openoregon.pressbooks.pub/nutritionscience/chapter/10c-nutrient-needs-athletes/ 

⁴ Harvard School of Public Health. (2021, November 19). Potassium. The Nutrition Source. Retrieved October 24, 2022, from https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/potassium/ 

⁵ Stöppler, M. C. (2019, December 24). What do electrolytes do? benefits, Chemistry & Imbalance symptoms. MedicineNet. Retrieved October 24, 2022, from https://www.medicinenet.com/electrolytes/article.htm

⁶ Electrolytes. Cleveland Clinic. (2021, September 24). Retrieved October 24, 2022, from https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/21790-electrolytes

⁷ Shrimanker, I., & Bhattarai, S. (2022, July 25). Electrolytes. National Center for Biotechnology Information. Retrieved October 24, 2022, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK541123/#article-20975.s1

⁸ U.S. Department of Health and Human Services. (2022, October 6). Office of dietary supplements - calcium. NIH Office of Dietary Supplements. Retrieved October 24, 2022, from https://ods.od.nih.gov/factsheets/Calcium-Consumer/

⁹ Kunstel, K. (2005, August 4). Calcium requirements for the athlete. Current sports medicine reports. Retrieved October 25, 2022, from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16004829

¹⁰ Shrimanker, I., & Bhattarai, S. (2022, July 25). Electrolytes. National Center for Biotechnology Information. Retrieved October 24, 2022, from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31082167/ 

¹¹ Shirreffs, S. M., & Sawka, M. N. (2011, August 10). Fluid and electrolyte needs for training, competition, and recovery. Journal of sports sciences2,9 Suppl 1, S39–S46. https://doi.org/10.1080/02640414.2011.614269